Beden Kütle Indeksi (Body Mass Index)

Beden kütle indeksi vücuttaki yağ orannı hesaplamak için bulunmuş bir metoddur. Hesaplanması kilonuzu (kg) boyunuzun karesine (m2) bölünerek bulunur. BKI’nin aynı cinsiyetteki ve yaştaki insanlar için değişmesinin sebebi, değişen yağ oranındır. Ancak aşağıdaki üç durumda bu hesap yanıltıcı olacaktır.

• Vücut Geliştirme Sporcuları
• Yüksek Performans atletleri
• Hamile kadınlar

Bu üç durumda yapılan hesap gerçek yağ oranından yüksek çıkacaktır.

Aşağıdaki durumlarda ise bu oran olduğundan az görünecektir.

• Yaşlı insanlar
• Özürlerinden dolayı yürüyemeyen insanlar

Ayrıca yeme alışkalıklarında sorunları olanlar, anoreksia hastaları ve aşırı obezler için de doğru değildir. BKI şişmanlık ve bu sebepten doğacak sağlık sorunları için çok doğru bir ölçü değildir. Bel genişliği bu konuda daha sağlıklı bilgiler verir.

BKI ve Çocuklar

20 ile 25 arası BKI için sağlıklı aralık olarak görülse de, bu oran çocuklar için doğru değildir. Yetişkin insanlarda büyüme durduğundan BKI’daki artışın sebebi yağ oranı artışı olacaktır. Ancak çocukların büyüme evresinde bu oran sürekli olarak değişecektir. Genellikle okul öncesi çok düşük olan bu oran okul yıllarında ise gereğinden fazla yükselecektir.

BKI’nin değerlerinin anlamı:

18 ve altı: Çok zayıfsınız ve kötü beslenme alışkanlığına sahipsiniz

18 – 20: Gereğinden zayıfsınız biraz daha kilo almanız sağlığınıza olacaktır.

20 – 25: Genç ve orta yaşlı bir insana göre sağlıklısınız

25-30: Kilolusunuz

30 ve üzeri: Obezsiniz

Bazı istisnalar:

BKI kas ve yağ oranını ayırt edemez. Bu sebeple kas kütlesi yüksek olan insanlar için doğru bir sonuç çıkmayabilir. Aksi durumlarda ise, özellikle fiziksel özürden dolayı kas kütlesi az olanlarda bu oran düşük çıksa da vücudun yağ oranı düşük olması anlamına gelmez. Kısa boylu insanlarda ise aşırı kilolu ve obez arası çok yakındır. Bu sebeple 23 bu tarz insanlar için tehlikelidir.

Aşırı kilolu ve aşırı zayıf olmak sağlığınızı tehlikeye atabilir

Her ne kadar aşırı kilolu ya da obez olmanın direk olarak bir hastalığa sebep olduğu kanıtlanamasa da yine de BKI’i 27 olan bir insanın ölüm riski norma değerdeki bir insana göre yüzde 20 daha fazladır. BKI’i 30 olan bir insan içinse bu oran yüzde 60’a kadar çıkar.

Eğer aşırı kilolu ve fiziksel olarak inaktif biriyseniz, yüksek tansiyon, kas rahatsızlıkları, şeker hastalığı gibi risklerle karşı karşıyasınız demektir. Aşırı zayıfsanız da  bağışıklı, solunum, sindirim hastalıkları riskiniz yüksektir.

Bel Genişliği

Belinizin çevresi esasında BKI’ne göre daha doğru bir sağlık göstergesidir. Belinizin geniş olması demek, obezlikden dolayı gelen sağlık sorunlarına daha yakınsınız demektir.

Erkekler için 94 santimetre ve üzeri, kadınlar için 80 cm ve üzeri risk oluşturur. Erkeler için 102 ve üzeri kadınlar için 88 ve üzeri aşırı risk oluşturmaktadır.

Bu konuda genetik etkenler de öne çıkabilir. Bu sebeple en önemlisi bu konuları da inceleyip gerekli önlemleri almaktır. Sigara içmemek, fiziksel olarak aktif olmak, ve doymamış yağ yemek bu konuda size yardımcı olacaktır.

Unutmayın ki, BKI yağ oranını yaklaşık olarak belirleyen bir ölçümdür. Aşırı zayıf veya aşırı kilolu olmak size sağlık sorunları çıkarabilir. Bel ölçüsü sizin için daha doğru bir ölçüm olacaktır.